Του Σωκράτη Βρυσόπουλου, δικηγόρου Πειραιά

 

 

Ο Ν. 4738/2020 αποτελεί δεύτερη ευκαιρία-μοναδική επί του παρόντος ως νομικό πλαίσιο αναδιάρθρωσης οφειλών-μετά την κατάργηση του Ν.3869/2010 (Νόμου Κατσέλη)-για μια μερίδα οφειλετών, ιδίως όσων έχουν εξαιρετικά υψηλές οφειλές σε πολλούς πιστωτές, ή όσων δεν έχουν ακίνητη περιουσία. Με τον νόμο αυτόν, δεν προστατεύεται η κύρια κατοικία παρά μόνο για μια μερίδα δανειοληπτών που ονομάζονται ευάλωτοι από το νόμο και πληρούν κριτήρια εισοδήματος εξαιρετικά χαμηλά που αποκλείουν στην πραγματικότητα τη μεγαλύτερη μερίδα οφειλετών.

 

Συνοπτικά οι δυνατότητες που προσφέρει είναι οι ακόλουθες:

 

1) Εντάσσονται οφειλές σε χρηματοδοτικούς φορείς (Τράπεζες), Δημόσιο, Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης. Και με τον Νόμο Κατσέλη μετά την τροποποίηση του με τον Ν.4335/2015 μπορούσαν να ενταχθούν πλην των τραπεζικών και οφειλές σε Δημόσιο και Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, ωστόσο, στην πράξη, κρίθηκε από τα δικαστήρια αντισυνταγματική η ένταξη προς ρύθμιση και αυτών των οφειλών, με αποτέλεσμα η συντριπτική πλειοψηφία των αποφάσεων να απορρίπτει την ρύθμιση ως προς αυτά και να ρυθμίζει εν τέλει μόνον τραπεζικές και άλλες ιδιωτικές οφειλές.

2) Κατά το πρώτο στάδιο της διαδικασίας του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών, μέσω της ειδικής πλατφόρμας που θα ανοίξει από 1η Ιουνίου 2021, της ΕΓΔΙΧ, οι χρηματοδοτικοί φορείς δύνανται να καταθέσουν πρόταση ρύθμισης προς τον οφειλέτη. Αν συναινέσει ο οφειλέτης, η πλειοψηφία 60% των χρηματοδοτικών φορέων και τουλάχιστον του ποσοστού πιστωτών με ειδικό προνόμιο (40%), υπογράφεται η σύμβαση αναδιάρθρωσης. Αν υπάρχουν οφειλές προς το Δημόσιο ή/και Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, η σύμβαση μπορεί να τελεί υπό την αίρεση της συναίνεσής τους δηλαδή εφόσον η ρύθμιση καθιστά την επιχείρηση του οφειλέτη βιώσιμη ή-σε περίπτωση φυσικού προσώπου που δεν ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα-ότι αποτρέπει την αφερεγγυότητά του.

3) Αν εντός 2 μηνών, δεν βρεθεί λύση μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού, ο οφειλέτης καταθέτει αίτηση στο αρμόδιο Πολυμελές Πρωτοδικείο της κατοικίας του ή των συμφερόντων του, όπου στην περίπτωση που δεν διαθέτει ακίνητη περιουσία, γίνεται ρύθμιση όλων των οφειλών του για 3 έτη και μετά διαγράφονται τα υπόλοιπα, ή στην περίπτωση που διαθέτει άλλα περιουσιακά στοιχεία ιδίως ακίνητα, οι οφειλές του διαγράφονται εντός 1 έτους και στην περίπτωση που διαθέτει κύρια κατοικία, αυτήν αναμεταβιβάζεται σε ειδικό φορέα, μισθώνεται στον οφειλέτη με δυνατότητα επιδότησης ενοικίου για 12 έτη και με δικαίωμα εξαγοράς του ακινήτου με την λήξη της μίσθωσης.

 

Ειδικότερα, η διαδικασία έχει ως εξής:

 

Α Στάδιο: εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης οφειλών: διεξάγεται μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας και παρέχει τη δυνατότητα για την αναδιάρθρωση των οφειλών, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας «κουρέματος» της οφειλής. Η παροχή ρύθμισης αποφασίζεται από την πλειοψηφία των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, και, στην περίπτωση που ακολουθηθεί η πρόταση ρύθμισης που προέκυψε από υπολογιστικό εργαλείο, είναι υποχρεωτική η εφαρμογή της από το Δημόσιο και τους ασφαλιστικούς φορείς. Η διαδικασία διαρκεί για μέγιστο χρονικό διάστημα δύο μηνών, εντός των οποίων είτε επιτυγχάνεται ρύθμιση, είτε τερματίζεται η διαδικασία ως άκαρπη με την τυχόν άρνηση των τραπεζικών ιδρυμάτων να προτείνουν ρύθμιση ή με την άρνηση του οφειλέτη προς την προτεινόμενη ρύθμιση (άρθρο 16).

 

Για την υποβολή της αίτησης και την προσπάθεια εξωδικαστικής ρύθμισης, θα χρειαστούν οι Κωδικοί Taxis του οφειλέτη, μέσω των οποίων παρέχεται η εξουσιοδότηση σε εμάς για την υποβολή και διαχείριση της αίτησης. Για οποιαδήποτε εξέλιξη μέσω της πλατφόρμας, θα ενημερώνεται ο οφειλέτης μέσω εμαιλ ώστε να έχει πλήρη εικόνα της διαδικασίας. Ακόμη θα συντάξουμε ένα ιστορικό μέρος αναφορικά με την εμπλοκή του στα υπό ρύθμιση δάνεια, την κατάστασή του-επαγγελματική + οικονομική και τις μεταβολές της, από την ημερομηνία χορήγησης των πιστώσεων έως σήμερα.

 

Κατά τη διάρκεια της διαπραγμάτευσης, πιθανότατα θα χρειαστούν έγγραφα τεκμηρίωσης της χειροτέρευσης της οικονομικής θέσης του οφειλέτη. Η χειροτέρευση της οικονομικής του θέσης, μπορεί να οφείλεται είτε σε μείωση εισοδημάτων είτε και σε αύξηση των δαπανών.

 

Από την υποβολή της αίτησης και μέχρι την με οποιονδήποτε τρόπο περάτωση της διαδικασίας, αναστέλλονται η λήψη αναγκαστικών μέτρων και η συνέχιση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης επί απαιτήσεων, κινητών και ακινήτων κατά του οφειλέτη, καθώς και η ποινική δίωξη για μη καταβολή χρεών στο Δημόσιο και μη καταβολής χρεών σε ασφαλιστικούς φορείς (αναστέλλεται η παραγραφή του αδικήματος).

 

Η δυνατότητα ρύθμισης θέτει ανώτατο όριο δόσεων και συγκεκριμένα έως 240 δόσεις για οφειλές στο Δημόσιο & Ασφαλιστικά Ταμεία και έως 420 δόσεις για χρηματοδοτικούς φορείς (Τράπεζες).

 

Αν το στάδιο αυτό ολοκληρωθεί ικανοποιητικώς για τον οφειλέτη, τερματίζεται η διαδικασία και επικυρώνεται ο εξωδικαστικός συμβιβασμός, που θα αποτελεί εκτελεστό τίτλο σε βάρος και των πιστωτών του. Η διαδικασία αυτή θα διαρκέσει 2 μήνες.

 

Β Στάδιο: Αίτηση στο Πτωχευτικό Δικαστήριο (Ειρηνοδικείο για μικρές οφειλές ή Πολυμελές Πρωτοδικείο)

Αν δεν ολοκληρωθεί επιτυχώς η προηγούμενη διαδικασία, το αρμόδιο κατά τόπο κατοικίας Πολυμελές Πρωτοδικείο είναι αρμόδιο για την εκδίκαση της αίτησης.

 

Στην αίτηση πρέπει να αναγράφονται, με ποινή απαραδέκτου:

1. το ονοματεπώνυμο, πατρώνυμο, επωνυμία, ΑΦΜ, διεύθυνση (κύριας κατοικίας ή κέντρου συμφερόντων οφειλέτη). Για εμπόρους, επίσης το ΓΕΜΗ.

2. ο προτεινόμενος σύνδικος (πλήρη στοιχεία ως άνω) με έγγραφη δήλωσή του ότι αποδέχεται τον διορισμό και από δήλωση περί μη ύπαρξης κωλύματος. Αν την αίτηση υποβάλλει ο οφειλέτης, δεν απαιτείται αναφορά του προτεινόμενου συνδίκου με δήλωση ότι δεν κατέστη δυνατή η ανεύρεση υποψήφιου συνδίκου που να αποδεχθεί τον διορισμό.

3. Το αργότερο σε 30 ημέρες υποχρεούται να υποβάλλει αίτηση ο οφειλέτης προς το πτωχευτικό δικαστήριο για την κήρυξη της πτώχευσης.

4. Με την αίτηση υποχρεούται να καταθέσει, βεβαίωση της αρμόδιας υπηρεσίας της φορολογικής αρχής για τα χρέη του στο Δημόσιο, τελευταία δήλωση φόρου εισοδήματος, δήλωση στοιχείων ακινήτων, κατάσταση των πιστωτών του και κατάσταση οικονομικών στοιχείων από επιχειρηματική δραστηριότητα (όπου συντρέχει). Η αίτηση μπορεί να συνοδεύεται και από όποια άλλα έγγραφα κρίνει ο οφειλέτης.

 

Η αίτηση και το σύνολο των συνοδευτικών εγγράφων δημοσιεύονται στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Φερεγγυότητας.

 

Στην αίτηση επισυνάπτεται παράβολο σε πρωτότυπο, γραμμάτιο κατάθεσης του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων 500 ευρώ, για την αντιμετώπιση των πρώτων εξόδων της πτώχευσης. Σε περίπτωση απόρριψης, παραίτησης, το ποσό επιστρέφεται στον αιτούντα.

 

Να σημειωθεί ότι δεν προστατεύεται ούτε η κύρια κατοικία παρά μόνο για μια μερίδα δανειοληπτών που ονομάζονται ευάλωτοι από το νόμο και πληρούν κριτήρια εισοδήματος εξαιρετικά χαμηλά που αποκλείουν στην πραγματικότητα τη μεγαλύτερη μερίδα οφειλετών. Στις περιπτώσεις αυτές η κύρια οικία θα μεταβιβάζεται σε φορέα απόκτησης και επαναμίσθωσης και ο οφειλέτης θα αποκτά δικαίωμα μίσθωσης διάρκειας 12 ετών με επιδότηση του ενοικίου και καταβολή μισθώματος με δικαίωμα επαναγοράς στο τέλος της μίσθωσης. Σε περίπτωση μη καταβολής τριών μισθωμάτων ο οφειλέτης θα αποβάλλεται, θα τον διώχνουν δηλαδή από το ακίνητο, και θα χάνει το δικαίωμα επαναγοράς του ακινήτου. Αν όλα πάνε καλά και καταβάλλει τα μισθώματα σε 12 έτη θα πρέπει να επαναγοράσει το ακίνητο στην αξία της εμπορικής του αξίας την οποία ορίζει πιστοποιημένος εκτιμητής.

 

Στην δε περίπτωση που δεν υπάρχει ακίνητη περιουσία, μετά από καταβολές 3 ετών, θα διαγράφονται τα υπόλοιπα των χρεών.

 

Η πτωχευτική περιουσία περιλαμβάνει το σύνολο της περιουσίας του και το εισόδημά του εφόσον ξεπερνά το ποσό των εύλογων δαπανών διαβίωσης. Προσοχή εξαιρούνται και δεν ανήκουν στην πτωχευτική περιουσία τα ακατάσχετα περιουσιακά στοιχεία και τα ακατάσχετα εισοδήματα του οφειλέτη.

Εφόσον όλα πάνε καλά και γίνει δεκτή η αίτηση, θα κηρυχθεί ο αιτών σε πτώχευση, δίχως όμως να παύει η όποια επαγγελματική του δραστηριότητα και θα πρέπει πλέον να τηρήσει το πλάνο των δόσεων του, για το οποίο ο σύνδικος που θα ορισθεί από το Δικαστήριο θα ανοίξει ειδικό τραπεζικό λογαριασμό ώστε να καταβάλλονται εκεί οι δόσεις.

 

Τα γραφεία μας με εμπειρία ετών και με εξειδίκευση στο Πτωχευτικό Δίκαιο, προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σε δανειολήπτες-φυσικά πρόσωπα, για την αξιοποίηση του Ν.4738/2020, αναλαμβάνοντας ολόκληρη την διαδικασία. Μπορείτε να μας καλέσετε για καταρχήν εξέταση της υπόθεσής σας και αξιολόγηση αξιοποίησης του εν λόγω Νόμου.